5 Kasım 2009 Perşembe

Basın Ahlakı

Basının devlete karşı özgürlüğünü savunabilecek, toplum önünde basının saygınlığını koruyabilecek bir kuruma ihtiyacı vardır. Bu da basın ahlak yasalarının hazırlanması ve özdenetim kurumlarının ABD’de gazetecilerin oluşturulmasıyla mümkün olabilir. Los Angeles Tımes yazarlarından David Show, gazetecilerin herkesten daha çok ahlaklı olmak zorunda olduklarını yazar; çünkü yalancı bir politikacının foyalarını ortaya çıkardıktan sonra gazetecinin yalan söylemesi büyük bir çelişki olacaktır. Ahlak tartışmalarından olabildiğince uzak kalabilmek için kabul edilen iki vazgeçilmez kural vardır: doğruluk ve hakkaniyet.

Bir gazeteci haber izlerken gerek zaman baskısı altında, gerekse atlatılmak korkusuyla yanlış yapabilir. Associated Press’te kabul edilmiş bir formül, “Haberi önce al, fakat önceden doğru ol” der. Doğru kuralıyla bir başka sorun, okuyucuların beklentileridir. Olan bir şeyi okuyucusuna ileten gazeteci zaman baskısı altında her zaman o haberin arkasındaki gerçeği yakalamayabilir. Ne olursa olsun, haber kovalarken ve yazarken gazeteci, tarafsız olmalı. Hakkaniyet kuralı da bundan gelmektedir.

Harvard Üniversitesi Niemon burslarının yirminci yıldönümü nedeniyle yapılan bir konuşmada vicdan geleneği şöyle açıklanmaktadır: Haber, dünyada olup bitenlerin kronolojik bir sıra içinde fakat ahlak ölçülerinden geçirildikten sonra yayınlamış şeklidir.

“Haber eşittir para”, basın anlayışı varolduğu sürece, basın ahlakından sözetmek imkansızdır. Basında sansasyonel habercilik, tiraj, promosyon ve reklam savaşları habercilik anlayışını metalaştırdı. medya bir silah olarak kullanılıyor. Oysa medya amaç değil, bir araç olarak kullanılmalı. Sözü edilen sorunları çözmek için , “etik raporu” oluşturulabilir. “Etik raporu”, istihdam ve transfer gibi durumlarda göz önünde bulundurulmalı. “etik raporu”, süzgeç işlevi yaparak, ahlaki gazeteciler için geçiş hakkı sağlayarak, ahlaksız olanları da devre dışı bırakacak. Basın ahlakı özetle, gazetecinin kendi ahlakına bağlıdır
kaynak:Vedat Demir, Türkiye’de Medya ve özdenetim

derleyen:kenan evren duman

Hiç yorum yok: