Önce Trajedi Sonra Komedi ya da 2008 Finansal Krizi

Önce Trajedi Sonra Komedi ya da 2008 Finansal Krizi
Slavoj Zizek

Encore Yayınları


Slavoj Zizek'in Encore için seçtiği felsefi/politik metinlerden oluşan "Tin Kemiktir" adlı küçük kitaplar serisi görmezlikten geldiğimiz ya da farkında olmadığımız, Lacan'ın "kendini bilmeyen bilgi" olarak tanımladığı alanlara odaklanıyor.

Serinin bu üçüncü kitabında Zizek küresel kapitalist uygarlığı radikal bir şekilde sorgularken, kapitalizmin doğasında bulunan, ona alternatif yaşam biçimi ihtiyacını üretecek toplumsal antagonizmalardan dördünün gözden kaçırılmaması gerektiğini ileri sürer:

1. Artık gerçek bir tehdit olarak kendini gösteren çevresel facia,

2. Yeni tekno-bilimsel gelişmelerin etik ve sosyal sonuçları

3. "Entelektüel mülkiyetin" özel mülkiyetle uyumsuzluğu

4. Ayrımcılığın yeni boyutları: yeni duvarlar, gecekondular.

Zizek'e göre bugün hepimiz kaybedecek çok şeyi olan proleterleriz. Bütün içeriğimizden yoksun bırakılmış, simgesel özümüzden çıkarılmış, genetik temelimizle oynanmış, bitkisel yaşam süren öznelere dönüşme tehlikesiyle karşı karşıyayız.

Fukuyama ütopyası bu finansal kriz ile ikinci kez iflas edecekti. Zizek'e göre 11 Eylül'de tarihin sonu ütopyasının politik yanı çökerken 2008 krizi ise onun ekonomik olarak iflasını işaret etmekteydi. Marx, tarih ilkinde trajedi sonrasında komedi olarak tekerrür eder derken Hegel'i düzeltmişti, ama Zizek Herbert Marcuse'nin konuya ilişkin ek yorumu da not düşmeyi unutmaz: Bazen, komedi kılığındaki tekrar, ilk baştaki trajediden daha korkunç olabilir.